Pszczele ciekawostki
Jak powstaje pszczela królowa?
3 minuty czytania
Agata
Wyjątkowy wygląd pszczelej matki
Pszczela matka już na pierwszy rzut oka wyróżnia się wśród innych mieszkańców ula. Jej majestatyczny sposób poruszania się i charakterystyczny wygląd – wydłużony odwłok oraz jaśniejsza barwa – od wieków kojarzone są z królewską godnością. Czy wiedzieliście, że wielu pszczelarzy do dziś nazywa ją królową, a nie tylko matką? Ta tradycja językowa jest szczególnie silna w językach takich jak angielski i niemiecki.
Pszczela mama często ma naklejony znacznik na grzbiecie tułowia (znacznikiem jest ta biała kropka na zdjęciu powyżej). Pszczele mamy znakuje się po to, by łatwo móc je identyfikować (kolor może oznaczać np. wiek) a także po to, aby móc ją łatwiej odnaleźć w ulu.
Jak długo żyje królowa?
W naturalnych warunkach królowa pszczół może żyć nawet ponad pięć lat, ale w gospodarce pasiecznej zazwyczaj zastępuje się ją po dwóch sezonach. W jednej rodzinie przeważnie występuje tylko jedna królowa, choć zdarzają się wyjątki, kiedy dwie królowe mogą współegzystować przez pewien czas. Dlaczego pszczoły decydują się na cichą wymianę matki? Czy to tylko kwestia wieku, czy może coś więcej? Przyczyny tego zachowania nie są do końca znane, ponieważ nie zawsze jest to związane z wiekiem lub stanem zdrowia królowej.
Co ciekawe, mój brat całkiem nie dawno miał okazję obserwować dwie królowe w jednej pszczelej rodzinie. Było to niesamowite i nieco zabawne, ponieważ pszczoły zdawały się przyglądać obu matkom, jakby zastanawiały się, którą z nich wybrać. 😊
Loty godowe i reprodukcja
Królowa rozwija się z zapłodnionego jaja złożonego w specjalnej komórce zwanej matecznikiem. Cały proces od złożenia jaja do wygryzienia się młodej matki trwa około 16 dni. Po wygryzieniu młoda królowa potrzebuje od 4 do 6 dni, aby dojrzeć do kopulacji. W tym czasie robotnice intensywnie ją karmią i przygotowują do przyszłych zadań, stosując specyficzne metody „treningowe”, które mają na celu pobudzenie młodej matki do działania.
Piątego lub szóstego dnia od wygryzienia królowa podejmuje swój pierwszy lot orientacyjny, podczas którego poznaje okolicę ula. Po kilku dniach odbywa loty godowe, kończące się kopulacją z kilkoma trutniami. To niezwykle ważne momenty, które decydują o przyszłości całego ula. Czy wiedzieliście, że królowa potrafi złożyć nawet 2500 jaj w ciągu jednej doby? Masa tych jaj często przewyższa jej własną masę ciała!
Sekret substancji matecznej
Jednym z najważniejszych aspektów życia królowej jest wydzielanie substancji matecznej, czyli feromonu, który pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu całej pszczelej rodziny. Ta substancja informuje robotnice o obecności matki, hamuje rozwój ich jajników oraz stymuluje je do pracy, szczególnie w budowie plastrów. To właśnie dzięki tej substancji trutnie są przyciągane do królowej podczas lotów godowych.
Z biegiem czasu, produkcja tej substancji przez królową maleje, co może być jednym z powodów, dla których pszczoły decydują się na cichą wymianę matki.
Tylko królowa może składać jajeczka
Królowa pszczół wyróżnia się spośród robotnic nie tylko wyglądem, ale przede wszystkim rozwiniętymi narządami rozrodczymi. Sekretem tego jest specjalne karmienie królowej w trakcie jej rozwoju. Tylko larwy na przyszłe królowe otrzymują przez cały okres swojego rozwoju mleczko pszczele – wyjątkowo odżywczą substancją produkowaną przez pszczoły robotnice. Larwy pszczół robotnic i trutni tylko przez pierwsze trzy dni życia są karmione mleczkiem pszczelim. Pod koniec trzeciego dnia otrzymują mieszaninę miodu i pierzgi i tak już zostaje.
To intensywne karmienie mleczkiem pszczelim stymuluje rozwój narządów rozrodczych u królowej. Robotnice zamiast tych narządów mają jednak coś równie imponującego – żądło. I choć są mniejsze od swojej majestatycznej królowej, to każda z nich, uzbrojona w to małe, ale skuteczne narzędzie, potrafi budzić większy respekt. 🐝🐝🐝
W końcu, kto powiedział, że trzeba być wielkim, żeby być groźnym? 😊
